Akyatan Gölü Yaban Hayatı Geliştirme Sahası

Künye

İl                      : Adana

Alanı (ha)       : 15291,11

İlan Tarihi      : 16.10.2005

Genel Özellikler

Biyolojik Çeşitlilik

Flora: Yörede, Türk-İran ve Akdeniz bitki coğrafyasının etkisi hakimdir. Yaşam ortamlarının çeşitliliği, farklı ekolojik istekleri olan bitki türlerinin gelişmesine imkan sağlamıştır. Bitkiler açısından en ilginç kesimi, denizle lagünler arasında yer alan kumullar oluşturmaktadır.  Lagünlerden kumullara çıkıldıkça hakim tür olarak zakkum ve kirpi dikeni görülmektedir. Daha içerilerde canavar otu, fare kulağı, fiğ ve yonca yaygındır. Çalılık alanlar ise mersin, böğürtlen ve Smilax türlerinden oluşmaktadır. Tatlı suyun etkili olduğu alanlarda saz, kamış ile nilüfer ve sarısüsen bulunmaktadır.

1955 yılında kumul stabilizasyonu amacıyla ağaçlandırma çalışmaları başlatılmış ve bugüne kadar yaklaşık 3687 hektar kumul alanı ağaçlandırılmıştır. Ağaçlandırmada, okaliptüs, kıbrıs akasyası, yalancı akasya, fıstık çamı, kızıl çam ile selvi kullanılmıştır.

Fauna: Açık su yüzeyleri, sazlıklar, tatlı ve tuzlu bataklıklar, tatlı su birikintileri, gölcükler, geniş kumul ekosistemleri, kumsallar gibi farklı ekolojik karakterlerdeki yaşam ortamları, başta su kuşları olmak üzere değişik türlerden çok zengin bir yaban hayatının barınmasına imkan sağlamaktadır.

Göl ile deniz arasındaki geniş kumullar, çalılık alanlar etoburlar takımından birçok memeli için çok uygun yaşama ortamlarıdır. Alanda en yaygın görünen tür çakaldır. Alanda görünen diğer türler; tilki, yaban kedisi, tavşan ve kirpidir. Göl kıyılarında ve eski nehir kollarının oluşturduğu küçük göllerin bulunduğu yerlerde yaygın olarak kuyruk süren görülmektedir. Bölgede su samuru da tespit edilmiştir.

Sulak alan habitatları bakımından zengin çeşitlilik gösteren bölgede, bol miktarda ağaç kurbağası, ova kurbağası ve gece kurbağası bulunmaktadır. Sürgünler bakımından da oldukça zengin olan bölgedeki önemli türler yeşil kaplumbağa ve adi deniz kaplumbağasıdır. Bölgedeki kumsallar, Chelonia mydas’ın Akdeniz’deki önemli birkaç üreme alanından birisidir. Tatlısu birikintileri ve kanallarda çizgili kaplumbağa ile bataklık kaplumbağasına; kumullarda ise kara kaplumbağasına sıkça rastlanır. Çukurbaşlı yılan,  ok yılanı, yılangöz kertenkele, tıknaz kertenkele,  bukalemun, Crytodactylus kotschyii ile Agama stellio kumullarda görülen diğer sürüngen türleridir.

Akyatan gölü Akdeniz’deki önemli dalyanlardan birisidir. Denizle olan bağlantısından dolayı göle beslenmek amacıyla bolca balık girmektedir. Göldeki diğer önemli tür mavi yengeçtir.

Alınan en önemli fauna elemanlarını su kuşları oluşturmaktadır. Akyatan gölü, uluslararası ölçütlere göre, ülkemizdeki uluslararası öneme sahip sulak alanlardan birisidir. Göç yolu üzerinde bulunması, yaşama ortamlarının çeşitliliği ve uygun iklim koşulları alanı kuş varlığı yönünden zengin ve önemli kılmıştır.

 1990 yılı Mart, Nisan ve Mayıs aylarında yapılan bir araştırmada, alanda 250 kuş türü tespit edilmiştir. Göç sırasında binlerce kıyı kuşu gölde konaklamaktadır. Göl çevresindeki çamur düzlükleri kıyı kuşları için ideal ortamlardır. Göç sırasında kalabalık gruplar oluşturan kıyı kuşları; kılıçgaga, küçük cılıbıt, küçük kumkuşu, döğüşken kuş ve batak  çulluğudur.

Böcekler bakımından son derece zengin olan gölün sazlık kıyıları ve çalılıklarla kaplı kumulları, ibibik, gökkuzgun ve kırlangıç gibi kuşlar için ideal beslenme ve barınma alanlarıdır.

Akyatan Gölü kışlama alanı olarak son derece önemlidir. Özellikle şiddetli soğukların Anadolu’ya egemen olduğu dönemlerde, Anadolu yaylasındaki göllerin donması ile birlikte alandaki kuş varlığı büyük sayılara ulaşmaktadır. Her yıl 70.000 ile 80.000 arasında su kuşu kışı alanda geçirmektedir.

Alanda nesli tehlikede olan dikkuyruk ördeğin yanı sıra, elmabaş patka, fiyu, suna ve sakarmeke kalabalık gruplar oluşturur. Gölde kışlayan önemli türlerden biri de flamingodur. Her yıl önemli bir kısmı İran’ın Urumiye Gölü’nden gelen 10.000’i aşkın flamingo kışı gölde geçirmektedir.

Alan, üreyen yaz ördeği, turaç, saz horozu, kocagöz, akça cılıbıt, mahmuzlu kızkuşu ve küçük sumru  popülasyonları ile öne çıkar. En önemlileri flamingo, suna, fiyu, elmabaş patka, dikkuyruk ve sakarmeke olmak üzere, büyük sayıda sukuşu barındırır. Akyatan, kılıçgaga, akça cılıbıt  ve küçük kumkuşu olmak üzere kıyı kuşları için büyük önem taşır.

Akyatan Gölü ve deniz arasındaki kumullar çeşitli türlerden küçük ötücülerin üreme ve konaklama dönemlerinde yaşam ortamıdır. İzmir yalıçapkını bölgede ürerken, alaca yalıçapkını çoğunlukla kış aylarında görülür.

Link: ?